Δημαγωγία είναι η πολιτική ρητορεία που αποσκοπεί στο να παρασύρει το λαό.
Ας κάνουμε ετυμολογική ανάλυση της λέξης «δημαγωγός» θα αντιληφθούμε ότι πρόκειται για αυτόν που κατευθύνει τον Δήμο. Ενώ αρχικά ο όρος σχετίστηκε με πολιτικούς που οδηγούσαν το λαό στον σωστό δρόμο, μακριά από λάθη, στην πορεία εξέλαβε αρνητική χροιά.
Οι αρχαίοι Έλληνες χρησιμοποίησαν για πρώτη φορά αρνητικά τη συγκεκριμένη λέξη, για να περιγράψουν μια νέα τάξη ηγετών των μαζών, με ευχέρεια λόγου, που ουσιαστικά «γεννηθήκαν» και αναδείχθηκαν όταν το πολιτικό σύστημα δεν απολάμβανε της εμπιστοσύνης του λαού (μετά τον θάνατο του Περικλή, το 429 π.χ.).
Σήμερα σε ένα πολιτικό σύστημα, ο δημαγωγός είναι ο ηγέτης που χρησιμοποιεί τα μέσα που η ίδια η Δημοκρατία του παρέχει, ουσιαστικά για να την ακυρώσει.
Εκμεταλλεύεται τους φόβους, τα συναισθήματα, τις προκαταλήψεις, την άγνοια και την αδυναμία των πολιτών για να κερδίσει πολιτική δύναμη ή να διατηρήσει τη πολιτική του δύναμη και να προωθήσει προσωπικούς στόχους και συμφέροντα.
Η αποδυνάμωση του πολιτικού συστήματος εξαιτίας των λανθασμένων πολιτικών επιλογών σε όλα τα επίπεδα της κοινωνικής ζωής και η ανασφάλεια, βοηθούν στην αποδόμηση των θεσμών και στην κυριαρχία των δημαγωγών οι οποίοι εξυπηρετούν το δικό τους σχέδιο
Το Δημοκρατικό έλλειμμα αποτελεί συνέπεια των τακτικών αυτών. Είναι οξύμωρο το γεγονός του ότι η επίκληση στη Δημοκρατία, στη Δικαιοσύνη, στην Ελευθερία και στο «καλό του λαού», έχει ακριβώς τα αντίθετα αποτελέσματα.
Είναι εύκολο να εντοπίσουμε κάποιους δημαγωγούς.
Είναι χαρισματικοί και ανεβαίνουν στην εξουσία υποθάλποντας ευτελή ήθη και προκαταλαμβάνοντας καταστάσεις.
Γιατί είναι επικίνδυνη;
Η δημαγωγία αποτελεί τη μεγαλύτερη απειλή της δημοκρατίας. Φθείρει την ορθολογική δημόσια συζήτηση έτσι ώστε να παγώνει τη χάραξη πολιτικής,
Πώς μπορούμε να τη σταματήσουμε;
Οι δημαγωγοί ακολουθούν προβλέψιμα βήματα σε ό,τι λένε και κάνουν για να πάρουν την εξουσία. Το κλειδί αντιμετώπισης της δημαγωγίας είναι να την αναγνωρίζουμε όταν ερχόμαστε αντιμέτωποι μαζί της, να ξέρουμε πού οδηγεί και να αντιστεκόμαστε σε αυτό.
Το ότι «δεν είναι αυτό που νομίζεις» είναι πάντα αυτό που νομίζεις συν κάτι ακόμα που δεν έχεις πάρει χαμπάρι.
