Ήταν το μακρινό 1974 που σαν μικρά παιδιά τότε, βλέπαμε στους τηλεοπτικούς μας δέκτες την επιτυχημένη και πολύ προχωρημένη για την εποχή της σειρά με τίτλο Six Million Dollar Man”που αποδόθηκε στα ελληνικά ως « Βιονικός Άνθρωπος».
Η σειρά προβαλλόταν απογευματινές ώρες και ήταν προσιτή στο παιδικό κοινό. Θυμάμαι πόσο ενθουσιασμένοι ήμασταν με τον ήρωα που είχε υπερφυσικές ικανότητες. Ο πρωταγωνιστής Steve Austin μετά από μια συντριβή είχε τραυματιστεί ανεπανόρθωτα σε κάποια σημεία του σώματος του . Μια μυστική κυβερνητική υπηρεσία ανέλαβε να αντικαταστήσει τα τραυματισμένα του μέλη με τεχνητά μιας προηγμένης άγνωστης τεχνολογίας. Ο ήρωας απέκτησε υπερφυσικές δυνάμεις, μπορούσε να βλέπει μακριά, να ακούει ακόμα και τους ψιθύρους, να τρέχει με ταχύτητα με άλλα λόγια απέκτησε ικανότητες που του επέτρεπαν να λύνει εγκλήματα και να πιάνει τους κακούς. Δηλαδή η τεχνολογία ήρθε να δώσει λύσεις εκεί που υπήρχε ανθρώπινη αδυναμία.
Η δημοφιλής σειρά που μας εισήγαγε την έννοια του μεταλλαγμένου – υβριδικού ανθρώπου και κατά συνέπεια στην έννοια του μετανθρωπισμού, ήταν βασισμένη στο «Cyborg», το βιβλίο του Μάρτιν Κάιντιν
Ανυποψίαστοι καθώς ήμασταν εκείνη την εποχή για την αλματώδη ανάπτυξη της τεχνολογίας , κανένας δεν μπόρεσε να εντοπίσει το πονηρό μήνυμα που θα φώλιαζε με τρόπο ασυνείδητο στην παιδική μας ψυχή. Τώρα πια αντιλαμβανόμαστε ότι αυτό που μας παρουσιάστηκε ως επιστημονική φαντασία είναι το μέλλον μας. Απλά κατά τη γνωστή τακτική της χειραγώγησης, η εξοικείωση με την έννοια του υπερανθρωπισμού έπρεπε να διεισδύσει με απαλό, βελούδινο τρόπο στο μυαλό μας, μέσα από την ψυχαγωγία, από τους αγαπημένους μας ήρωες, από το σημαντικό έργο που αναλάμβαναν να φέρουν εις πέρας, ώστε η ύπαρξη τους να καταχωρηθεί ως κάτι θετικό και ευπρόσδεκτο για την στιγμή που θα βρούμε αυτήν την προοπτική μπροστά μας.
Κάτι ανάλογο συμβαίνει και με τους σούπερ ήρωες της Μάρβελ. Ο Superman για παράδειγμα, ήταν ο πρώτος τιμωρός του εγκλήματος που διέθετε υπεράνθρωπες δυνάμεις και οι περιπέτειές του έχουν αφήσει ανεξίτηλα σημάδια επιρροής τόσο στον κόσμο της ποπ κουλτούρας όσο και της παιδικής φαντασίας . Τα παιδιά αγαπούν τους ήρωες που ξεπερνούν τους ανθρώπινους περιορισμούς, έχουν υπεράνθρωπες δυνάμεις, φοράνε στολές και έχουν αποστολή την πάταξη του εγκλήματος και την προστασία των πολιτών. Θέλουν να τους μοιάσουν. Στο παιδικό μυαλό γίνεται αυτομάτως η σύναψη ότι ο υπεράνθρωπος είναι ο τιμωρός του κακού . Η κοινωνία μας τον έχει ανάγκη γιατί μόνο αυτός μπορεί να αποδώσει δικαιοσύνη και να βάλει τάξη στο χάος που επικρατεί. Δείχνει αδέκαστος, ακέραιος, αδιάφθορος με υψηλά ιδανικά. Χάρη στις υπερφυσικές του δυνάμεις έχει ξεπεράσει το άστατο ανθρώπινο θυμικό ,δεν βασανίζεται από πάθη και μικρότητες και η αποστολή του είναι να κάνει μόνο το καλό.
Μήπως εδώ κρύβεται κάποια ακόμα παγίδα; Η εμμονή των κεντρικών δελτίων ειδήσεων να προβάλλουν καθημερινά τη βία, την επιθετικότητα και την εγκληματικότητα, σαν να μην γίνεται τίποτα καλό και αξιόλογο γύρω μας, μας οδηγεί σε περίεργους συνειρμούς. Μήπως η υπερέκθεση της αρνητικής και σκοτεινής ανθρώπινης πλευράς αποσκοπεί εκτός από την αναγκαιότητα για επιτήρηση και έλεγχο να προωθήσει τη λύση του προβλήματος μέσω τεχνολογίας; Δηλαδή η ενσωμάτωση στο ανθρώπινο σώμα ενός λογισμικού που θα περιορίζει έγκαιρα ή ακόμα καλύτερα που θα εξαλείφει τα ζωώδη ένστικτα μετατρέποντας τους επίδοξους κακοποιούς σε βιονικούς ανθρώπους με ευγενικούς και καλοσυνάτους τρόπους;
Ο μετανθρωπισμός είναι προ των πυλών και υπόσχεται τον παράδεισο επί γης. Το δέλεαρ για αιώνια νεότητα, υγεία, αθανασία με εσωτερική γαλήνη σε ένα κόσμο βιώσιμης ανάπτυξης που θα επικρατεί η ειρήνη και η ευδαιμονία μας ζητά ως αντίτιμο να κάνουμε υπερβάσεις των οποίων δεν μπορούμε να φανταστούμε τις συνέπειες.
Ας κρατήσουμε μόνο το ότι είναι πολύ καλό για να είναι αληθινό.
Έλενα Καράμπελα